Bogdan Marian Ginter
ur. 20 stycznia 1916, Lwówek (Nowy Tomyśl)
zm. 11 maja 2004, Szklarska Poręba
Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej

Ppłk w stanie spoczynku. Żołnierz Września'39, członek Armii Krajowej. Po zakończeniu II wojny światowej pierwszy wojskowy komendant Szklarskiej Poręby.

Bogdan Ginter w Szklarskiej Porębie

Bogdan Marian Ginter urodził się 20 stycznia 1916 r. we Lwówku (Nowy Tomyśl) jako syn Stefana i Stanisławy (z domu Strzyżewska). W czerwcu 1934 r. ukończył gimnazjum humanistyczne w Międzychodzie. Po zdaniu konkursowego egzaminu, we wrześniu tego samego roku, został przyjęty do Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie. 15 października 1935 r. Bogdan Ginter został mianowany na stopień podporucznika i otrzymał przydział do 68 Pułku Piechoty we Wrześni, aby pełnić służbę jako dowódca plutonu w kompanii szkoły podoficerskiej. Następnie służył w kompaniach strzeleckich oraz w kompanii ciężkich karabinów maszynowych. W obliczu zbliżającej się wojny w sierpniu 1939 r. otrzymał przydział do samodzielnej kompanii ckm na taczankach w 17 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty.

Od chwili rozpoczęcia wojny do 3 września 1939 r. osłaniał schrony na linii rzeki Warty. Następnie, stosownie do rozkazu dowódcy Grupy Operacyjnej gen. Romana Abrahama, uczestniczył w osłonie odwrotu Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Brał udział w bitwie nad Bzurą do 18 września 1939 r. Po bitwie i sforsowaniu Bzury przeszedł do Puszczy Kampinoskiej jako dowódca batalionu piechoty. Od 21 września brał udział w obronie Palmir i próbował przebić się do Warszawy, ale został ranny w okolicach Młocin. 23 września dostał się do niewoli. 2 października uciekł z obozu przejściowego w Żyrardowie wraz z trzema innymi oficerami. Nieudana próba organizowania podziemia w Poznaniu (Oddział Legii Akademickiej) zmusiła go do wyjazdu do Łodzi. Tam nawiązał kontakt z przedstawicielem Służby Zwycięstwa Polski, majorem Kozłowskim, ps. „Jastrzębiec”. Zmienił nazwisko na Aleksander Błyżnik ps. "Olek", "Oleś", "Piotr", "Cedro" i inne. Współpracował z wywiadem ZWZ/AK m. in. z kpt Miłkiem ps. „Mały Staszek”. Zorganizował grupę wywiadowczą o kryptonimie „Siedlecka”, działającą do maja 1942  r.

13 maja 1942 r. został aresztowany przez policję kryminalną. Przebywał w więzieniu do 14 grudnia 1942 r. Po wyjściu na wolność wznowił kontakty z Armią Krajową. W okresie od września 1943 r. do stycznia 1944 r. pełnił funkcję dowódcy dzielnicy Łódź-Południe (Chojny) podległej komendzie AK Łódź-Miasto.

Po przejściu frontu, w uzgodnieniu w przedstawicielem Komendy Głównej Armii Krajowej, zgłosił się w lutym 1945 r. do Wojska Polskiego. W kwietniu 1945 r. został zweryfikowany i w stopniu porucznika wcielony do 33 Pułku Piechoty 7 Dywizji Piechoty, zwanej później Łużycką. Pierwszy jego przydział to starszy adiutant dowódcy pułku. Gdy dotarł do "przydziałowej" jednostki stacjonowała ona nad Nysą Łużycką w okolicach Toporowa, dokładnie w tym miejscu gdzie miesiąc wcześniej, 16 kwietnia 1945 r. odbyło się okupione dużymi stratami forsowanie rzeki przez oddziały II Armii Wojska Polskiego. Odnajdowano jeszcze w nurcie rzeki zwłoki poległych żołnierzy. Rozminowywano teren i zdarzało się, że miny były tak zmyślnie ukryte, że przy ich usuwaniu ginęli nawet doświadczeni saperzy. W tym czasie pododdziały 7 Dywizji Piechoty zostały skierowane do ochrony granic państwa. B. Ginter, już jako dowódca III batalionu, objął dowództwo odcinka granicznego od Stogu Izerskiego w Świeradowie do grani Karkonoszy. Jednocześnie pełnił funkcję komendanta miasta Szklarska Poręba i dowódcy garnizonu. W październiku 1945 r. został zluzowany przez Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza majora Dorożyńskiego. W kwietniu 1946 r. B. Ginter został przeniesiony do Nysy na Śląsku, gdzie dowodząc tym samym batalionem został komendantem miasta. Jednocześnie dowodził Oddziałem Wydzielonym Wojska Polskiego w rejonie Rybnik-Żory, walcząc z oddziałami podziemia antykomunistycznego. Na podstawie specjalnego rozkazu w dniu 19 grudnia 1946 r. został postawiony do dyspozycji MON, które zwolniło go do rezerwy w stopniu kapitana.

Swoje wojskowe doświadczenia od maja 1945 r. znad Nysy Łużyckiej do końca służby w Szklarskiej Porębie, Bogdan Ginter bardzo ciekawie opisał w wydanych w 2014 r., już po jego śmierci, wspomnieniach zatytułowanych "Znad Nysy do Karkonoskiej Grani". Opisał w nich różne incydenty graniczne. Szczególną wartość historyczną mają wspomnienia dotyczące relacji – jak wtedy mówiono oficera przedwojennego, sanacyjnego – z oficerami sowieckimi, którzy pełnili ważne funkcje w powojennym Wojsku Polskim. Bogdan Ginter nazywał ich "pełniącymi obowiązki Polaków". Szczególnie dramatyczny jest opis pogrzebu żołnierza, Mariana Sochy, który zginął w strzelaninie na granicy w Jakuszycach. Podczas uroczystego pogrzebu poległego żołnierza padły kolejne strzały. Ze wspomnień Bogdana Gintera wynika, że były one kierowane w jego stronę, ale chybiły, gdyż przypadkowo poślizgnął się przy grobie. Kule trafiły śmiertelne dwóch stojących tuż za nim uczestników pogrzebu – delegatów z Polskiej Partii Robotniczej. Zdaniem Bogdana Gintera, zamach na niego zorganizowany został przez oficerów sowieckich, Fonkina i Wenglowskiego.

Po zwolnieniu z wojska, Bogdan Ginter wraz żoną i dziećmi osiadł na stałe w Szklarskiej Porębie. Traf chciał, że część wynagrodzenia otrzymał w postaci klisz fotograficznych i zrobił z nich dobry użytek, dokumentując z pasją pierwsze lata swojego pobytu pod Karkonoszami. W latach 1947-1980 pracował na stanowiskach kierowniczych na terenie powiatu i województwa jeleniogórskiego, m. in.: kierował hotelem "Orbis" i Spółdzielnią Spożywców "Jedność Robotnicza". Był kierownikiem działu inwestycji w Fabryce Maszyn Elektrycznych "Karelma" w Piechowicach. Po czternastu latach pracy w "Karelmie" powołany został na stanowisko dyrektora Zrzeszenia Prywatnego Handlu i Usług.

Od roku 1947 należał do Stronnctwa Demokratycznego jako przewodniczący koła międzypowiatowego oraz członek Wojewodzkiego Komitetu S.D. we Wroclawiu (od 1971 r.). Z ramienia S.D. w okresie 1947-1973 występował jako radny Gminnej Rady Narodowej w Szklarskiej Porębie, a od 1949 r. do 1973 r. jako radny Powiatowej Rady Narodowej w Jeleniej Górze. W tym samym czasie działał we Froncje Jedności Narodowej w Zarzadzie pow. P.K.P.S. i Narodowego Funduszu Ochrony Zdrowia w ZBoWiD.

Posiadacz licznych odznaczeń i medali: Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari kl. V, Krzyży Kawalerskiego i Komandorskiego Polonia Restituta, Krzyża Walecznych, Krzyża Kampanii Wrześniowej, Złotego Krzyża Zasługi, Srebrnego Medalu Zasługi na Polu Chwały i innych.

Kilka słów o jego życiu prywatnym. W 1940 r. Bogdan Ginter zawarł ślub w konspiracji z Janiną Ziółkowską ps. "Janka". Małżonkowie doczekali się pięciorga dzieci, dwóch córek i trzech synów. Bogdan Ginter zmarł 11 maja 2004 r. w Szklarskiej Porębie. Pochowany został na tamtejszym cmentarzu parafialnym z honorami wojskowymi.


Tomasz Kędzia


Źródła:

  1. Bogdan Ginter. Bez retuszu. Znad Nysy do Karkonoskiej Grani – Wspomnienia pierwszego wojskowego komendanta Szklarskiej Poręby w 1945 roku. Agencja Wydawnicza CB, 2014.
  2. Bogdan Ginter [hasło], https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogdan_Marian_Ginter [dostęp: 04.10.2021].
  3. Leszek Kosiorowski. Tam za górą jest granica. 70 lat Wojsk Ochrony Pogranicza. Szklarska Poręba. Wydawnictwo AD REM, s. 123-125.

Spis fotografii:

  • Zdjęcie główne: Bogdan Ginter w Szklarskiej Porębie.
  1. Bogdan Ginter w mundurze, jako pierwszy wojskowy komendant Szklarskiej Poręby po zakończeniu II wojny światowej.
  2. Na granicy polsko-czechosłowackiej w 1945 r.
  3. Bogdan Ginter z żoną Janiną w ich domu w Szklarskiej Porębie.
  4. Córki i synowie Bogdana Gintera.
  5. Bogdan Ginter z synami w Szklarskiej Porębie.
  6. Janina i Bogdan Ginterowie.
  7. Bogdan Ginter z najmłodszym synem, Bohdanem.
  8. Pogrzeb Mariana Sochy (1923-1945), plutonowego, który zginął w strzelaninie na granicy w Jakuszycach.
  9. Siedziba Stronnictwa Demokratycznego w Szklarskiej Porębie, do którego należał Bogdan Ginter.


Fot. 1. Bogdan Ginter w mundurze, jako pierwszy wojskowy komendant Szklarskiej Poręby po zakończeniu II wojny światowej.
Fot. 2. Na granicy polsko-czechosłowackiej w 1945 r.
Fot. 3. Bogdan Ginter z żoną Janiną w ich domu w Szklarskiej Porębie.
Fot. 4. Córki i synowie Bogdana Gintera.
Fot. 5. Bogdan Ginter z synami w Szklarskiej Porębie.
Fot. 6. Janina i Bogdan Ginterowie.
Fot. 7. Bogdan Ginter z najmłodszym synem, Bohdanem.
Fot. 8. Pogrzeb Mariana Sochy (1923-1945), plutonowego, który zginął w strzelaninie na granicy w Jakuszycach.
Fot. 9. Siedziba ''Stronnictwa Demokratycznego'' w Szklarskiej Porębie, do którego należał Bogdan Ginter.


Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej
© JCIiER Książnica Karkonoska 2021
Jelenia Góra