Andrejew Adolf
ur. 10 grudnia 1935, Krosno nad Wisłokiem
zm. 11 marca 2018, Kowary
Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej

Robotnik fabryczny, pedagog, wychowawca, historyk, muzealnik, dr nauk historycznych

Adolf Andrejew

Adolf Andrejew przyszedł na świat dnia 10 grudnia 1935 roku w Krośnie nad Wisłokiem, w południowej części województwa podkarpackiego. Jego rodzice, Michał i Rozalia z domu Romańczak, byli robotnikami. Niestety oboje zmarli w czasie niemieckiej okupacji: ojciec w 1940, zaś matka w 1942 roku. Sierotą zaopiekował zakon Michalitów przygarniając go w swoim Domu Dziecka w Miejscu Piastowym koło Krosna. Młody Adolf przebywał tu do 1952 r., gdy skończył szkołę podstawową. Opiekujący się nim Michalici mieli znaczny wpływ na kształtowanie się jego osobowość.

W 1952 r. Adolf Andrejew wyjechał do Jeleniej Góry, z którą związał się na całe dalsze życie. Podjął tu pracę zwykłego robotnika. Początkowo zatrudnił się w Jeleniogórskich Zakładach Papierniczych, a następnie w Jeleniogórskich Zakładach Graficznych (od 1.09.1954 do 15.11.1956 r.), wreszcie w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu Artykułami Gospodarstwa Domowego „Arged” (od 1.12.1956 r. do 1.08.1959 r.). Wraz z przejściem do tego ostatniego zakładu podjął naukę w Liceum Ogólnokształcącym dla Pracujących w Jeleniej Górze, które ukończył w czerwcu 1959 r., zdając egzamin maturalny przed komisją państwową. Rok potem, dnia 25 lipca 1960 r., zdał drugi egzamin maturalny, tym razem w ramach Korespondencyjnego Liceum Pedagogicznego w Świdnicy, czego powodem stało się podjęcie przez niego pracy w szkolnictwie, a tym samym konieczność uzyskania wykształcenia zawodowego. Od tej chwili pracował w oświacie niemal bez przerwy, poświęcając znaczą część życia wychowaniu młodzieży.

Pierwszym miejscem pracy jako nauczyciela stała się Szkoła Podstawowa w Radomierzu, w której był zatrudniony od 1 września 1959 r. do 31 sierpnia 1961 r. Ponieważ mieszkał w Jeleniej Górze (ul. Świerczewskiego, dziś ul. Sudecka), a codzienne dojazdy komunikacją publiczną nastręczały wielu problemów, starał się o przeniesienie do jednej ze szkół w mieście, ewentualnie do sąsiedniego Sobieszowa, dokąd dojeżdżały tramwaje. Nie udało mu się zrealizować tych zamierzeń, lecz otrzymał pracę w nieco bliższym Staniszowie, gdzie w tamtejszej Szkole Podstawowej był nauczycielem od 1 września 1961 r. do 1 października 1969 r. Nie ustawał jednak w próbach zatrudnienia się w Jeleniej Górze. Swoje prośby o przeniesienie do miasta argumentował tym, iż „ciągłe dojazdy do miejsca pracy utrudniają mi przygotowanie się do dalszych studiów”. Postanowił bowiem kształcić się dalej.

W latach 1961-1968 studiował zaocznie historię na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, uzyskując dnia 17 czerwca 1968 r. tytuł magistra historii (dyplom nr 1042) na podstawie pracy pt. „Katalog opatów żagańskich jako źródło historiograficzne”. Już na studiach rozwinął swoje zainteresowania przeszłością regionu, podejmując badania w tym zakresie. Pozwoliły mu one na napisanie i publikację wielu artykułów popularnych i naukowych. Sprzyjające jego pasji badawczej stała się też propozycja podjęcia pracy w ówczesnym Muzeum Regionalnym w Jeleniej Górze, z której skorzystał. Objął wakujące akurat stanowisko asystenta muzealnego do spraw opracowań historycznych. Przepracował na nim jednak tylko niecałe dwa lata od 1 października 1969 do 31 sierpnia 1971 r., po czym powrócił do pracy pedagogicznej.

Od 1 wrześnie 1971 r. podjął ponownie pracę w Staniszowie, ale nie w Szkole Podstawowej, lecz w Pogotowiu Opiekuńczym, jakie mieściło się w dawnym pałacu Russów. Na etacie nauczyciela-wychowawcy pozostawał tu do 31 sierpnia 1989 r. Jednak w tym czasie podejmował też zatrudnienie w innych placówkach oświatowych. W roku szkolnym 1981-1984 pracował w Zbiorczej Szkole Podstawowej w Sosnówce, przekształconej w 1982 r. w Filię Zbiorczej Szkoły Podstawowej w Sosnówce. Równolegle z tym zatrudnieniem, w roku szkolnym1982/1983 – w wymiarze 9 godzin tygodniowo – pracował w II Liceum Ogólnokształcącym w Jeleniej Górze. Wreszcie, po wielu latach starań, uzyskał etat w Jeleniej Górze rozpoczynając z dniem 1 września 1984 r. pracę pedagogiczną w Zespole Szkół Zawodowych nr 2 – popularnej „Handlówce”. Krótko, bo jeden rok, od 1 września 1988 do 23 lutego 1989 r., zatrudnił się jednocześnie w Centrum Kształcenia Ustawicznego w Jeleniej Górze – popularnym „Ekonomie”, gdzie prowadził lekcje z historii. Od 1989 r. „Handlówka” stała się dlań jedynym zakładem pracy. Pracował w niej aż do przejścia na emeryturę, co nastąpiło 31 sierpnia 2001 r. Jednak już jako emeryt, przez kolejne dwa lata, podejmował tu pracę w okresach zamkniętych, jako zastępca innych, nieobecnych nauczycieli.

Jako nauczyciel był dobrze oceniany przez swoich zwierzchników. W opinii z dnia 12 lipca 1960 r. Inspektor Szkolny Władysław Kurbiel napisał m.in.: „do lekcji przygotowuje się starannie na piśmie. Jest obowiązkowy i dokładny w pracy zawodowej. Lekcje prowadzi metodycznie. Osiąga dobre wyniki nauczania. Stawia wysokie wymagania uczniom. Koleżeński, jest lubiany przez młodzież, ma dobre podejście do uczniów”. W podobnej opinii dnia 28 maja 1980 czytamy: „jest jednym z nielicznych nauczycieli uprawiających badania historyczne, a wyniki swoich dociekań publikuje w prasie dolnośląskiej […]. Jest nauczycielem zdyscyplinowanym i w miarę dbającym o pomoce naukowe”. Podczas hospitacji i oceny dnia 7 marca 1984 r. zapisano m.in.: „oprócz przedmiotów zasadniczych kl. IV prowadzi zajęcia w bibliotece szkolnej. Jest zawsze przygotowany do zajęć, zdyscyplinowany i sumienny, wspaniały kolega, cechuje go duże zaangażowanie społeczne. Jest wzorem dla uczniów. Organizuje na terenie szkoły spotkania z zasłużonymi ludźmi. […] „lekcje jego były przepojone dumą z przynależności do narodu polskiego”. W rok potem Adolfa Andrejewa scharakteryzowano następująco: „lekcje prowadzone zgodnie z programem […]. Bardzo aktywny. Włącza się do modernizacji pracowni historii, której był opiekunem. Dzięki niemu została wyposażona w nową piękna dekorację, związaną z 40-leciem PRL, co było składnikiem prac konkursowych „40-lecia”. Zorganizował na terenie szkoły wiele spotkań z kombatantami. W konkursie tym szkoła zajęła II miejsce. Prowadzi zajęcia koła historycznego […]. Był współopiekunem samorządu szkolnego. Stosunek do uczniów życzliwy i kulturalny”. Do przytoczonych w powyższych opiniach różnych aktywności należy dodać jeszcze, iż w 2000 r. opracował i złożył w szkole dwa memoranda pt. „Opracowanie i wdrożenie programu dotyczącego działań edukacyjnych związanych z oświatą” oraz „Aktywna i systematyczna współpraca ze strukturami samorządowymi lub innymi organizacjami działającymi na rzecz edukacji”. Nauczał przede wszystkim historii, ale prowadził też zajęcia biblioteczne oraz lekcje z języka polskiego.

Za swą pracę pedagogiczną był wielokrotnie i w różny sposób nagradzany, m.in. dnia 14 października 1994 r. dyrektor ZSZ nr 2 Andrzej Bira „w uznaniu za osiągnięte wyniki w pracy dydaktycznej i wychowawczej” przyznał Mu nagrodę specjalną. Podobną otrzymał też od swojej dyrekcji w 1999 r. Na wniosek swoich zwierzchników został w 1981 r. odznaczony „Złotym Krzyżem Zasługi”.

Dobrą opinię wystawił Adolfowi Andrejewowi zwierzchnik z Muzeum Regionalnego w Jeleniej Górze, kierownik Henryk Szymczyk, który dnia 1 czerwca 1971 r. napisał: „Dał się poznać jako pracownik zdyscyplinowany, dbający o powierzone sobie mienie społeczne, sumiennie wykonujący swoje obowiązki. W stosunkach międzyludzkich wykazywał koleżeńskość i uczynność. […] poza pracą merytoryczną w Muzeum zajmuje się również badaniami nad różnymi zagadnieniami naszego regionu”. Właśnie praca badawcza, a w jej wyniku również popularyzatorska, była drugim istotnym elementem jego życia.

W 1974 r. Adolf Andrejew został członkiem Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego, udzielając się aktywnie w pracach Komisji Humanistycznej. Interesowała go przede wszystkim przeszłość regionu w okresie renesansu, a swoje szczególne zainteresowania poświęcił dwóm postaciom, a mianowicie: pochodzącemu ze Ściegien krakowskiemu lekarzowi Wacławowi Kolerowi, zwanemu przez współczesnych Anthraceusem (zm. 1546), który był krakowskim lekarzem, oraz innemu lekarzowi i badaczowi karkonoskiej przyrody Kasprowi Schwenckfeltowi (1563-1608). Temu ostatniemu poświęcił najwięcej uwagi, a zdobytą wiedzę wykorzystał do napisania, pod kierunkiem prof. dr. hab. Jana Rzońcy, pracy doktorskiej, zatytułowanej „Kaspar Schwenkfeldt lekarz, renesansowy badacz przyrody i bibliofil”, którą obronił w 1994 r. na Wydziale Filologiczno-Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu.

Wiele poważnych opracowań historycznych Adolf Andrejew umieścił na łamach popularnonaukowych i naukowych, jak „Roczniku Jeleniogórskim”, gdzie debiutował w 1981 r. i z którym współpracował do początków XXI wieku, czy „Roczniki Biblioteczne”, w których jego pierwszy artykuł ukazał się w 1980 r. Ponadto pisywał do nauczycielskiego „Jeleniogórskiego Poradnika Dydaktyczno-Wychowawczego”, krakowskich „Wierchów”, bardzo specjalistycznych pism branżowych, jak „Problemy Uzdrowiskowe”, „Kwartalnik Historii, Nauki i Techniki”, czy „Archiwum Historii Medycyny”, wreszcie do lokalnego miesięcznika „Karkonosze”. Poruszał w nich zagadnienie lokalnej historii górnictwa, uzdrowisk, turystyki, medycyny, badań przyrodniczych, czy bibliofilstwa.

Po przejściu na emeryturę Adolf Andrejew nawiązał ścisłą współpracę z kwartalnikiem Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze pt. „Skarbiec Ducha Gór”, na łamach którego ukazało się wiele jego tekstów regionalnych. Zaczął także publikować w prasie katolickiej, zwłaszcza w tygodniku „Niedziela Legnicka”, a potem również gazetce parafialnej „Wspólnota”, wydawanej przez parafię pw. św. Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze, do której należał. Popularyzował dzieje tej świątyni, przedstawiał biogramy poszczególnych, najbardziej zasłużonych proboszczów, opisywał dzieje wyposażenia tej świątyni (m.in. ołtarze, organy, figury). Odrębnie opracował tłumaczenia do tablic nagrobnych z XVI-XVIII w. umieszczonych na jej murach. To ostatnie dzieło, jak i wiele wcześniejszych, dostępnych jest na stronach „Jeleniogórskiej Biblioteki Cyfrowej”.

Adolf Andrejew był człowiekiem skromnym, nie zabiegającym o zaszczyty i godności, ale bardzo aktywnym społecznie. Oprócz działalności w Karkonoskim Towarzystwie Naukowym był też długoletnim członkiem Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry. Od 1965 do 1989 r. należał do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.

Dr Adolf Andrejew miał żonę Joannę, którą poślubił w Jeleniej Górze w 1962 r. Małżonkowie mieli dwoje dzieci: córkę i syna. Zmarł 11 marca 2018 r. w Kowarach, pochowany został na cmentarzu komunalnym w Jeleniej Górze.


Źródła i literatura:

  1. Zespół Szkół Licealnych i Zawodowych nr 2, archiwum zakładowe, teczka osobowa Adolfa Andrejewa
  2. M. Iwanek, Historycy i historiografia Jeleniej Góry w okresie powojennym (Jelenia Góra jako przedmiot badań historycznych), [w:] „Rocznik Jeleniogórski”, t. XL, 2008, Suplement: „Jelenia Góra i Jeleniogórzanie – 900 lat tradycji”. Materiały z sesji naukowej. Jelenia Góra, 19–20 czerwca 2018 r., red. M. Zawiła i I. Łaborewicz, Jelenia Góra 2008, s. 97-130.
  3. I. Łaborewicz, Adolf Andrejew (10.12.1935 – 11.03.2018), „Rocznik Jeleniogórski. Pismo Regionu Karkonoszy”, t. L, 2018, s. 341-347.
  4. Wykaz publikacji dr. Adolfa Andrejewa 1975-2011, patrz: https://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/publication/1022/edition/7938/content

Spis ilustracji:

  • Fotografia główna: Adolf Andrejew
  1. Adolf Andrejew na konferencji "Kościół Miejski w Jeleniej Górze Bazyliki Mniejszej"; Książnica Karkonoska, 13 maja 2011.

Bibliografia wybranych publikacji dra Adolfa Andrejewa:

    1974
  1. Dzieje górnictwa w Miedziance [cz. 1-3], „Nowiny Jeleniogórskie”, 1974, nr 1, s. 4-5; nr 2, s. 5; nr 3, s. 4-5.
  2. Kopalnie złota w Jeżowie Sudeckim, „Nowiny Jeleniogórskie”, 1974, nr 21, s. 3.
  3. 1975
  4. Z historii Kowar, „Nowiny Jeleniogórskie”, 1975, nr 35 (893), s. 6.
  5. Z Kotliny Jeleniogórskiej do dawnej Rzeczypospolitej, „Gazeta Robotnicza”, 1975, nr 180, s. 4.
  6. 1976
  7. Wacław Koler ozdobą Śląska, „Gazeta Robotnicza”, 1976, nr 177, s. 5.
  8. 1979
  9. Jeleniogórzanin Wacław Koler - sławny medyk i filolog krakowski. „Prace KTN” nr 13, „Prace Komisji Historycznej”, Jelenia Góra 1979, s. 41-57.
  10. Bibliofilskie zainteresowania Wacława Kolera, „Jeleniogórski Poradnik Dydaktyczno-Wychowawczy”, 1979, s. 60-64.
  11. 1980
  12. Wacław Koler i jego księgozbiór, „Roczniki Biblioteczne”, 1980, s. 441-467.
  13. Echa powstania listopadowego w Kotlinie Jeleniogórskiej, „Nowiny Jeleniogórskie”, 1980, nr 50, s. 2, 12.
  14. 1981
  15. Kasper Schwenckfeldt – renesansowy badacz przyrody karkonoskiej, „Rocznik Jeleniogórski”, t. 19, 1981, s. 63-76./li> 1982
  16. Bibliofilskie zainteresowania humanistów z regionu jeleniogórskiego, „Rocznik Jeleniogórski”, t. 20, 1982, s. 117-129.
  17. 1983
  18. Polonia u wód cieplickich, „Rocznik Jeleniogórski”, t. 21, 1983, s. 157-163.
  19. Lekarze i inni polscy kuracjusze w Cieplicach Śląskich w XIX w., „Problemy Uzdrowiskowe”, 1983, z 3-4, s. 185-186.
  20. Marysieńka w Cieplicach, „Gazeta Robotnicza”, 1983, nr 35.
  21. Po zdrowie do cieplickich wód, „Gazeta Robotnicza”, 1983, nr 186.
  22. 1984
  23. Wacław Koler, sławny medyk krakowski w świetle swego inwentarza, „Archiwum Historii Medycyny”, 1984, z. 1, s. 39-47.
  24. 1985
  25. Wkład jeleniogórzan do kultury polskiego renesansu, [w:] „Regionalizm i szkoła”, pod red. Tadeusza Bugaja, Jelenia Góra 1985, s. 129-136.
  26. Najstarsze opisy uzdrowiska Cieplice Śląskie, „Problemy Uzdrowiskowe”, 1985, z. 5-6, s. 105-118.
  27. Uzdrowiska dolnośląskie w szkle i grafice (ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Jeleniej Górze), „Problemy Uzdrowiskowe”, 1985, z. 5-6, s. 119-126.
  28. Polscy literaci u cieplickich wód, „Gazeta Robotnicza” Magazyn Tygodniowy, 1985, nr 33, s. 1, 8-9.
  29. 1992
  30. Kaspar Schwenckfeldt i jego księgozbiór, „Roczniki Biblioteczne”, 1992, z. 1-2, s. 115-138.
  31. 1994
  32. Bardzo dawno temu w śląskich lasach żyły wilki, łosie, a w rzekach jesiotry, „Gazeta Robotnicza” – Magazyn Tygodniowy, 1994, nr 5, s. 14-15.
  33. Stare dzieje Kotliny Jeleniogórskiej, „Gazeta Robotnicza” – Magazyn Tygodniowy, 1994, nr 8, s. 16-17.
  34. 1995
  35. Kaspar Schwenckfeldt - śląski lekarz, renesansowy badacz przyrody i bibliofil, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 1995, nr 3, s. 89-104.
  36. Księgozbiór śląskiego lekarza doby odrodzenia, „Medycyna Nowożytna”, 1995, z. 2, s. 105-119.
  37. Trasy wędrówek krajoznawczo-naukowych Kaspra Schwenckfeldta po Sudetach Zachodnich, „Wierchy”, R. 61, 1995, s. 115-124.
  38. Kaspar Schwenckfeldt śląski uczony doby Odrodzenia, „Karkonosze”, 1995, nr 5, s. 11-13.
  39. 1996
  40. Einsiedlowie i ich księgozbiór, „Roczniki Biblioteczne”, R. XL, 1996, z. 1-2, s. 23-40.
  41. Księgozbiór śląskiego lekarza doby Odrodzenia, „Medycyna Nowożytna. Studia nad historią medycyny”, t. 2, 1996, z. 2, s. 105-119.
  42. Włosi w Jeleniej Górze, „Karkonosze”, 1996, nr 1, s. 1.
  43. 1997
  44. Jeleniogórzanin Samuel Wolf - panegirysta Batorego, „Skarbiec Ducha Gór”, 1997, nr 4, s. 18.
  45. Przeszłość i teraźniejszość fary jeleniogórskiej, „Niedziela Legnicka”, R. XL, 23.XI 1997, nr 47 (221), s. I-II.
  46. 1998
  47. Dorobek naukowy Kaspara Schwenckfeldta na tle śląskiej kultury renesansowej, „Rocznik Jeleniogórski”, t. 30, 1998, s. 111-122.
  48. Ostatnie oblężenie Jeleniej Góry (1640 r.), „Skarbiec Ducha Gór”, 1998, nr 1, s. 7-9.
  49. Krótki szkic historyczny organów w kościele garnizonowym w Jeleniej Górze, „Skarbiec Ducha Gór”, 1998, nr 2, s. 5-7.
  50. W służbie Bogu i Ojczyźnie - z dziejów kościoła garnizonowego w Jeleniej Górze, „Nasza Służba”, 1998, nr 16, s. 6-7.
  51. Kościoły naszej diecezji - Jelenia Góra: Dzieje kościoła garnizonowego, „Niedziela Legnicka”, R. XLI, 7.VI 1998, nr 23, s. IV.
  52. Śnieżna Góra Pielgrzymów, „Niedziela Legnicka”, R. XLI, 21.VI 1998, nr 25 (251), s. IV, VII.
  53. Dzieje kaplicy pw. Św. Anny – jeleniogórskiej bastei, „Niedziela Legnicka”, R. XLI, 27.VI 1998, nr 26 (304), s. III.
  54. Kościoły naszej diecezji - Cieplice Śląskie: Miasto leczniczych wód i św. Jana Chrzciciela, „Niedziela Legnicka”, R. XLI, 11.X 1998, nr 41 (267), s. VIII; nr 42 (268) 18.X 1998, s. VIII; nr 43 (269), 25 X 1998, s. VIII.
  55. Filip Gottard Schaffgotsch - biskup wygnaniec, „Niedziela Legnicka”, R. XLI, 8.XI 1998, nr 45(271), s. V; cz. II, nr 46(272), 15.XI 1998, s. III.
  56. Nie umrzesz, dopóki nie wybudujesz...: rzecz o ołtarzu w kościele pw. Św. Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze, „Niedziela Legnicka”, R. XL, 20-27.XII 1998, nr 51-52 (277-278), s. IV.
  57. 1999
  58. Oblężenie Jeleniej Góry w styczniu 1643 roku, „Skarbiec Ducha Gór”, 1999, nr 2, s. 14-15.
  59. Schaffgotschowie - panowie na Chojniku, „Skarbiec Ducha Gór” 1999, nr 4, s. 7-10.
  60. Biskup Piotr Nowak - animator życia religijnego, „Niedziela Legnicka”, R. XLII, 18.IV 1999, nr 16 (294), s. VII.
  61. Życie codzienne w Jeleniej Górze w II połowie XVI wieku w świetle statutów miejskich z roku 1592, „Skarbiec Ducha Gór”, 1999, nr 3, s. 12-13.
  62. Czerwony kur nad krzeszowską bazyliką, „Niedziela Legnicka”, R. XLII, 1999, nr 8, s. I, IV.
  63. 600-lecie istnienia kościoła w Wojcieszycach, „Niedziela Legnicka”, R. XLII, 12.IX 1999, nr 37 (315), s. I, IV.
  64. Dzień św. Józefa w dawnym opactwie krzeszowskim, „Niedziela Legnicka”, R. XLII, 21.XI 1999, nr 47 (325), s. I, IV.
  65. 2000
  66. Dziękczynienie za dary miłości, „Nasza Służba. Dwutygodnik Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego”, 2000, nr 14, s. 8-9.
  67. Kaplica na Chojniku, „Skarbiec Ducha Gór”, 2000, nr 1, s. 5-6.
  68. Męczennik z Maciejowej, „Niedziela Legnicka”, R. XLIII, 9.I 2000, nr 2 (332), s. VII.
  69. Nie znacie dnia ani godziny, „Niedziela Legnicka”, R. XLIII, 9.IV 2000, nr 15 (345), s. III.
  70. Opat Bernadr Rossa - animator katolicyzmu na Śląsku, „Niedziela Legnicka”, R. XLIII, 13.VIII 2000, nr 33 (363), s. III, V.
  71. Zło zwyciężaj dobrem [ks. Władysław Błądziński], „Niedziela Legnicka”, R. XLVIII, 3.IX 2000, nr 36 (366), s. I-II.
  72. Król instrumentów muzycznych, czyli rzecz o organach w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze, „Niedziela Legnicka”, R. XLIII, 17.IX 2000, nr 38 (368), s. I, VIII.
  73. 2001
  74. Przebieg kuracji balneologicznej w dawnym uzdrowisku Cieplickim w świetle Hirschbergischen warmen Bades, „Skarbiec Ducha Gór”, 2001, nr 1, s. 8-9.
  75. Z przeszłości jeleniogórskiej gminy starokatolickiej, „Skarbiec Ducha Gór”, 2001, nr 1, s. 12-13.
  76. Zabobony i wierzenia w „Theriotropheum Silesiae” Kaspra Schwenckfeldta, „Skarbiec Ducha Gór”, 2001, nr 3, s. 17.
  77. Fauna Śląska w przeszłości, „Skarbiec Ducha Gór”, 2001, nr 4, s. 18-19.
  78. 2002
  79. Kronikarze Jeleniej Góry - sylwetki trzech postaci z XVIII i XIX wieku, [w:] „Archiwistyka historia Regionalizm - Czesławowi Margasowi w 50. Rocznicę podjęcia pracy w Archiwum Państwowym w Jeleniej Górze, red. Ivo Łaborewicz, Jelenia Góra 2002, s. 51-54.
  80. Polonica w księgozbiorze Einsiedlów, „Rocznik Jeleniogórski”, t. 34, 2002, s. 95-108.
  81. Gotard Frantz Schaffgotsch i jego księgozbiór, „Skarbiec Ducha Gór”, 2002, nr 1, s. 9-10.
  82. Wacław Koler - sławny medyk krakowski rodem ze Ścięgien, „Skarbiec Ducha Gór”, 2002, nr 2, s. 4-5.
  83. Jubileuszowy zegar, „Skarbiec Ducha Gór”, 2002, nr 4, s. 4.
  84. W służbie Ich Królewskich Mości, „Skarbiec Ducha Gór”, 2002, nr 4, s. 5-7.
  85. Opat Corner - animator katolickiej pieśni religijnej, „Niedziela Legnicka”, R. XLV, 24.II 2002, nr 8 (443), s. II, VII.
  86. Przywracanie zapomnianego piękna, „Niedziela Legnicka”, R. XLV, 28.IV 2002, nr 17, s. III.
  87. Konsekracja bazyliki krzeszowskiej, „Niedziela Legnicka”, R. XLV, 2.VI 2002, nr 22 (457), s. IV, VIII.
  88. Opat Innocenty Fritsch - budowniczy krzeszowskiej bazyliki, „Niedziela Legnicka”, R. XLV, 11.VIII 2002, nr 32 (467), s. I, IV-V i VII.
  89. Pójdź, dziecię, ja cię uczyć każę! Życie i działalność ks. Bronisława Markiewicza, „Niedziela Legnicka”, R. XLV, 8.IX 2002, nr 36 (471), s. II, VII.
  90. 32 lata pracy w Winnicy Pańskiej [ks. Franciszek Krosman], „Niedziela Legnicka”, R. XLV, 24.XI 2002, nr 47 (482), s. V.
  91. 2003
  92. Krzyż jubileuszowy, „Skarbiec Ducha Gór”, 2003, nr 1, s. 9-10.
  93. Górnicze tradycje Kowar, „Skarbiec Ducha Gór”, 2003, nr 3, s. 10-11.
  94. Święci Erazm i Pankracy – orędownicy jeleniogórskiej fary, „Niedziela Legnicka”, R. XLVI, 11.V 2003, nr 19 (506), s. III.
  95. 760 lat pracy w Winnicy Pańskiej [klasztor w Krzeszowie], „Niedziela Legnicka”, R. XLVI, 1.VI 2003, nr 22 (509), s. I-II; cz. 2: 8.VI 2003, nr 23(510), s. VIII; cz. 3: 15.VI 2003, nr 24(511), s. VIII.
  96. 2004
  97. Wojenna odyseja ks. Kapelana Wilhelma Kubsza, „Nasza Służba. Dwutygodnik Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego”, 2004, nr 19, s. 12.
  98. Śmierć pod gruzami, „Skarbiec Ducha Gór”, 2004, nr 1, s. 12-13.
  99. Krzeszowski epizod życia Piotra Brandla, „Skarbiec Ducha Gór”, 2004, nr 2, s. 5-6.
  100. Staniszów - historia jednej miejscowości (1), „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 11.I 2004, nr 2 (541), s. VIII; cz. 2: 18.I 2004, nr 3 (542), s. VIII.
  101. Znak naszej wiary [Krzyż Milenijny w Jeleniej Górze], „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 11.IV 2004, nr 15 (554), s. II.
  102. Jubileusz u Michalitów. 90. urodziny ks. Stanisława Hędrzaka, „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 2.V 2004, nr 18 (557), s. III.
  103. 40 lat w służbie parafii. Jubileusz Kazimierza Kolczyńskiego z Jeleniej Góry, „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 11.VII 2004, nr 28 (567), s. V.
  104. Niesforny malarz [Piotr Brandl], „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 18.VII 2004, nr 29 (568), s. VIII.
  105. Mikołaj Lutterotti - dziejopis dawnego opactwa krzeszowskiego, „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 8.VIII 2004, nr 32 (571), s. VIII.
  106. Początki Sobieszowa. Uratowane piękno, czyli rzecz o kościele pw. św. Marcina w Sobieszowie (cz. 1), „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 7.XI 2004, nr 45 (584), s. V.
  107. Dalsze losy parafii. Uratowane piękno, czyli rzecz o kościele pw. św. Marcina w Sobieszowie (cz. 2), „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 14.XI 2004, nr 46 (585), s. V.
  108. Współczesne dzieje kościoła. Uratowane piękno, czyli rzecz o kościele pw. św. Marcina w Sobieszowie (cz. 3), „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 21.XI 2004, nr 47 (586), s. VIII.
  109. Służył Bogu i Ojczyźnie. Wspomnienie o ks. płk. Wilhelmie Kubszu - kapelanie, „Niedziela Legnicka”, R. XLVII, 5.XII 2004, nr 49 (588), s. VIII.
  110. 2005
  111. Ks. Bronisław Markiewicz - apostoł trzeźwości, „Niedziela Legnicka”, R. XLVIII, 22.V 2005, nr 21 (612), s. IV.
  112. Z dziejów krzeszowskiej książnicy, „Niedziela Legnicka”, R. XLVIII, 12.VI 2005, nr 24 (615), s. IV.
  113. 50 lat w służbie Pana - sylwetka ks. prał. Franciszka Krosmana, „Niedziela Legnicka”, 2005, nr 30.
  114. Poczet papieży o imieniu Benedykt (cz. 1), „Niedziela Legnicka”, R. XLVIII, 16.X 2005, nr 42 (633), s. II; cz. 2: 23.X 2005, nr 43 (634), s. IV.
  115. Ołtarz św. Barbary, „Wspólnota”, grudzień 2005, nr 12 (30), s. 6-7.
  116. 2006
  117. Cysterski miedziorytnik z Krzeszowa - Jakub Arlet, „Niedziela Legnicka”, R. XLIX, 9.IV 2006, nr 15 (658), s. VIII.
  118. Dobrych pasterzy daj nam Panie, „Niedziela Legnicka”, R. XLIX, 28.V 2006, nr 28 (665), s. IV.
  119. Wystrój głównego ołtarza, „Wspólnota”, maj 2006, nr 5 (35), s. 6-7.
  120. Św. Jan Nepomucen (1330-1393) patron mostów i dobrej spowiedzi, „Wspólnota” czerwiec 2006, nr 6 (36), s. 6-7.
  121. Ołtarz Matki Boskiej, „Wspólnota”, listopad 2006, nr 11 (39), s. 6.
  122. Nagrobek ks. Jana K. Pancka, „Wspólnota”, grudzień 2006, nr 12 (40), s. 6.
  123. 2007
  124. Mikołaj Lutterotti – dziejopis opactwa krzeszowskiego, „Rocznik Jeleniogórski”, t. 39, 2007, s. 149-157.
  125. Śląski Rembrandt w służbie opatów (1), „Niedziela Legnicka”, R. L, 13.V 2007, nr 19 (715), s. VI; cz. 2: 20.V 2007, nr 20 (716), s. VII; cz. 3: 27.V 2007, nr 21 (717), s. VI-VII.
  126. Przywrócone piękno [bazylika pw. św. Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze], „Niedziela Legnicka”, R. L, 9.IX 2007, nr 36 (732), s. VII.
  127. Najkrótsze i najdłuższe pontyfikaty, „Niedziela Legnicka”, R. L, 18.XI 2007, nr 46 (742), s. VI-VIII.
  128. Poczet papieży w świetle proroctwa św. Malachiasza, „Niedziela Legnicka”, R. L, 25.XI 2007, nr 47 (743), s. VIII.
  129. Barokowy konfesjonał, „Wspólnota”, styczeń 2007, nr 1 (41), s. 6.
  130. Św. Florian, „Wspólnota”, luty 2007, nr 2 (42), s. 6.
  131. Św. Grzegorz Wielki (590-604), „Wspólnota”, marzec 2007, nr 3 (43), s. 6.
  132. Tabernakulum w ołtarzu głównym, tabernakulum przyścienne, „Wspólnota”, kwiecień 2007, nr 4 (44), s. 6.
  133. Organy - przywrócone piękno, „Wspólnota”, maj 2007, nr 5 (45), s. 6, 8.
  134. Wieża kościelna, „Wspólnota”, czerwiec 2007, nr 6 (46), s. 6-7.
  135. Melchior Józef Kretschmer - płyta nagrobna, „Wspólnota”, wrzesień 2007, nr 7/8/9 (47), s. 6.
  136. Św. Augustyn – biskup Hippony (354-430), październik 2007, nr 10 (48), s. 6.
  137. A. H. Casparini – mistrz barokowej sztuki organowej, „Wspólnota”, listopad 2007, nr 11 (49), s. 7.
  138. Św. Ambroży – doktor Kościoła (340-397), „Wspólnota”, listopad 2007, nr 11 (49), s. 6.
  139. 2008
  140. Z dziejów konklawe (1), „Niedziela Legnicka”, R. LI, 13.IV 2008, nr 15 (763), s. VI-VII; cz 2: 20.IV 2008, nr 16 (764), s. VI-VII.
  141. Renowacja zabytkowych organów w farze jeleniogórskiej, „Wspólnota”, styczeń 2008, nr 1, s. 7.
  142. Zapiski kronikarskie o farze jeleniogórskiej, „Wspólnota”, marzec 2008, nr 3, s. 7.
  143. 2009
  144. Metody balneoterapeutyczne stosowane w Cieplicach Śląskich na przełomie XVI i XVII w. w relacji Kaspara Schwenckfeldta, „Rocznik Jeleniogórski”, t. 41, 2009, s. 37-42.
  145. Andrzej Jakub Ferdynand Caffart, „Wspólnota”, marzec 2009, nr 6 (56), s. 7.
  146. Jeleniogórska ekumenia, „Wspólnota”, kwiecień 2009, nr 4 (54), s. 7.
  147. Jeleniogórska ekumenia cd., „Wspólnota”, maj 2009, nr 5 (55), s. 7.
  148. 2010
  149. Księgozbiór medyczny Kaspra Schwenckfeldta (1563-1609), lekarza i przyrodnika zwanego Pliniuszem Śląskim, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny”, t. 72, 2009, s. 121-127.
  150. 2011
  151. Caspar Schwenckfeldt, Dokładne opisanie jeleniogórskiego ciepłego zdroju położonego na Śląsku pod Karkonoszami, przekł. i oprac. tekstu Andrzej Paczos, red. Stanisław Firszt, współpr. Zbigniew Domosławski, Adolf Andrejew, Muzeum Przyrodnicze, Jelenia Góra 2011.
  152. Epitafia w murach kościoła pw. Świętych Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze (w:) Parafialny Kościół Miejski w Jeleniej Górze – historia i teraźniejszość, pod red. Ks. Mariusza Majewskiego i Wacława W. Szetelnickiego, Jelenia Góra 2011, s. 182-213.
  153. Edykt żałobny Fryderyka II z 1742 r., „Rocznik Jeleniogórski”, t. 43, 2011, s. 179-184.

Ivo Łaborewicz




1. Adolf Andrejew na konferencji ''Kościół Miejski w Jeleniej Górze Bazyliki Mniejszej''; Książnica Karkonoska, 13 maja 2011.


Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej
© JCIiER Książnica Karkonoska 2020
Jelenia Góra