malarz, pejzażysta

Niemiecki malarz, pejzażysta, działający na Dolnym Śląsku. Urodził się we Wrocławiu przy ulicy św. Doroty 5 jako syn Josepha Wilhelma i Auguste z domu Reich. Jego pierwszymi nauczycielami malarstwa byli wrocławscy artyści Johann Heinrich König i Ernst Resch. Kształcił się u nich w latach 1849–1853. Rok po zakończeniu nauki u mistrzów wrocławskich, Dressler odbył swoją pierwszą podróż do Tyrolu.

Zadebiutował w 1855 na wrocławskiej wystawie Śląskiego Towarzystwa Artystycznego. Zaprezentował tam portret i dwa pejzaże. Towarzystwo zakupiło od niego pejzaże. W ten sposób zdobyte pieniądze przeznaczył na dalszą edukację artystyczną. Udał się do Frankfurtu nad Menem, gdzie w latach 1855–1864 pobierał prywatne lekcje u Jakoba Beckera w Miejskim Instytucie Sztuki. W okresie studiów we Frankfurcie zawarł przyjaźń z Antonem Burgerem, także uczniem J. Beckera. Dzięki niemu trafił do Kronbergu w górach Taunus, gdzie jego przyjaciel osiedlił się na stałe. Powstała tam kolonia artystyczna, w której życiu Dressler uczestniczył.

Według zapisu w księdze studiujących Dressler studiował we Frankfurcie do maja 1864, następnie wrócił do Wrocławia. Przypuszczalnie rok później poślubił Luizę Engelmann. Jego wybranka pochodziła z Trzcińska, niewielkiej miejscowości koło Jeleniej Góry. Piątego kwietnia 1869 roku urodził się im syn Hans. Od 1863 malarz należał do Śląskiego Towarzystwa Artystycznego, w 1866 został honorowym członkiem Towarzystwa Akwarelistów Belgijskich.

Wystawiał swoje prace we Wrocławiu, Dreźnie, Berlinie. Najczęściej malował pejzaże, zarówno z okolic Wrocławia jak i z odwiedzanych miejsc. Odbywał dość liczne podróże artystyczne: gościł w Górnej Bawarii, gdzie odwiedził m. in. Ramsau, Brannenburg, Tyrol. Od 1867 regularnie przyjeżdżał w Karkonosze. Początkowo zatrzymywał się w Zachełmiu, później najczęściej w Przesiece, gdzie mieszkał u kowala tartacznego Leglera. W 1869 zamieszkał w domu Augusta Seibera przy Taschenstraße 5 (obecnie Kołłątaja), gdzie przyjmował swoich uczniów m. in. Gertrud Staats, Georga Müllera-Breslau, Roberta Sliwinskiego oraz swojego syna Hansa.

Już wówczas prasa wrocławska określała Adolfa Dresslera mianem najlepszego malarza pejzażysty, a jego obrazy wzbudzały podziw. W 1870 otrzymał zlecenie od Hansa Ulricha Schaffgotscha na wykonanie czterech ściennych malowideł z przedstawieniami pór roku i dnia w neogotyckim zamku w Kopicach.

Przez cały czas artysta brał udział w wystawach, jego prace bardzo chętnie kupowały zarówno muzea jaki i wiele osób prywatnych. Od 1875 Dressler prowadził rejestr sprzedawanych obrazów, w którym umieszczał małe szkice. W 1877 cesarz Wilhelm I zakupił od artysty Jezioro leśne, do zbiorów cesarskich kupiono jeszcze obraz Nad Baryczą. Znanym dziełem Adolfa Dresslera była Panorama Karkonoszy, płótno o imponujących rozmiarach 7x20 m. Władze Wrocławia chciały zamówić u artysty trzy obrazy przedstawiające poszczególne części prowincji: Górny, Środkowy i Dolny Śląsk. Ograniczono się do jednego najbardziej interesującego motywu – Karkonoszy. Panoramę udostępniono w 1881. Olbrzymie płótno ustawiono w sztucznej grocie specjalnie zbudowanej na ten cel. Iluzję rzeczywistego widoku współtworzył tzw. sztuczny teren urządzony z użyciem kamieni, żywych świerków, kosodrzewiny a nawet wodospadu, który tworzył dodatkowe efekty.

Płótno nabył przedsiębiorca z Hamburga, później właściciel schroniska księcia Henryka nad Wielkim Stawem, a ostatecznie przepadło w pożarze wraz ze schroniskiem w 1945. Zachował się projekt obrazu, jego pomniejszona wersja (1,10 x 3,20 m) w zbiorach Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze. Mimo dość krótkiego okresu działalności, tworzył 27 lat, udało się Dresslerowi coś, czego nie udało się dokonać żadnemu malarzowi wcześniej. Stworzył pierwszą szkołę pejzażu na Śląsku. W październiku 1879 został mianowany kierownikiem Pracowni Malarstwa Krajobrazowego we Wrocławiu przy nowo powstałym Muzeum Sztuk Pięknych. Regułą stały się wyjazdy w plener, zwłaszcza w Karkonosze do Przesieki. Niestety śmierć Dresslera przerwała niespełna dwuletnią działalność Pracowni.

Zmarł we Wrocławiu w 1881. W literaturze spotykana jest informacja, że zmarł w Przesiece. Faktycznie artysta ciężko chory na wątrobę spędzał wakacje w Przesiece w 1881, ale silny atak choroby zmusił go do wyjazdu do Wrocławia, gdzie po kilku dniach zmarł. Został pochowany na starym cmentarzu św. Marii Magdaleny, który miał główne wejście od strony dzisiejszej ulicy Kamiennej. Nie zachowało się archiwum rodziny Dresslerów, które przechowywała jego najstarsza córka - Selma. Chroniąc dokumenty złożyła je w jednym ze schronów, niestety podczas oblężenia Wrocławia w 1945 zostały zniszczone.

Literatura:

1. Piotr Łukaszewicz, Anna Kozak, Obrazy Natury, Wrocław 1997
2. Gerhard Leistner, Karkonosze w niemieckim malarstwie oraz grafice od okresu późnego klasycyzmu po klasyczną nowoczesność, [w:] Wspaniały krajobraz. Artyści i kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, Berlin – Jelenia Góra
3. Krystyna Bartnik, Malarze wrocławscy i Karkonosze [w:] Wspaniały krajobraz. Artyści i kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, Berlin – Jelenia Góra
4. red. Jan Trzynadlowski, Sztuka Wrocławia 1850-1945 w Galerii Muzeum Miejskiego Wrocławia, Wrocław 2009

Obrazy

1. Adolf Dressler, Malarz w plenerze, 1854, płótno, olej; Własność Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze MJG AH 2309
2. Adolf Dressler, Potok leśny, litografia kredkowa; Własność Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze MJG AH 4476
3. wg A. Dresslera, Objaśnienia do Panoramy Karkonoszy, 1914, litografia; Własność Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze MJG AH 2446
4. Adolf Dressler, Szkic do Panoramy Karkonoszy, 1879, płótno, olej; Własność Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze MJG AH 4714

Anna Szczodrak