tłumacz, poeta, wydawca

Urodził się we Lwówku Śląskim. Miał młodszego brata Jana, który przyszedł na świat w 1511 roku. Studiował na Uniwersytecie Krakowskim. Z zachowanych akt wynika, że został wpisany na listę studentów 20 maja 1519 roku. Ukończył naukę w 1531 roku z tytułem magistra sztuk wyzwolonych. Przez semestr letni 1531 roku wykładał Trista Owidiusza. W tym samym czasie jego młodszy brat zginął w lasach między Warszawą a Piasecznem z rąk rozbójników. Franciszek zrezygnował z bakalarstwa na rzecz pracy literackiej. Przyjmuje się, że co najmniej do roku 1540 lub 1542 mieszkał w Krakowie i tam wydawał swoje pisma. Wyjechał do Kościna i objął stanowisko pisarza miejskiego. Po bliżej nie sprecyzowanym czasie przenosi się do Torunia. Wiadomo tyle, że rodzi mu się syn, z imienia po ojcu, który został wpisany na uniwersytet wittenberski w marcu 1559. Sam Franciszek sprawował urząd pastora w Dohnie koło Drezna. Data jego śmierci nie jest znana.

Działalność pisarska

W sierpniu roku 1521 wydał w drukarni Macieja Scharffenberga zarys składni łacińskiej autorstwa F. Melanchtona. W roku 1528 ukazał się Dictionarius trium linguarum: latinae, teutonicae etc. polonicae potiora vocabula continens (Dykcjonarz łacińsko-niemiecko-polski) , będący prawdopodobnie przeróbką słownika łacińsko-niemiecko-czeskiego wydanego w 1513 przez Hieronima Wietora.

Zajmował się wydawaniem pomocy szkolnych. Do najciekawszych możemy zaliczyć: Paedologia dialogos 37 continens Piotra Mosellana; De componendis epistolis M. Perottiego. Wydawał również dwujęzyczne opracowania utworów znanych poetów. Spod jego ręki wyszły m.in. Dystychy Pseudo Katona Cathonis Disticha moralia...Cathonowe wiersze obyczajne; Seneka Formuale honestae vitae et rithmi german. ac. polonica linguis; Jan Sulpicjusz De moribus puerorum carmina; Pseudo Plutarch Dicteria Laconica graece edita. Podjął się również wydania cyklu komedii Plauta. Tylko trzy opracowane teksty dochowały się do naszych czasów: Amphitrio, Mercator oraz Cassina. Ciekawą inicjatywą wydawniczą jest zbiór reguł savoir-vivre oraz porad zdrowotnych: Medicina metrica de regimine sanitatis... O zachowaniu się w towarzystwie oraz Regimen sanitatis medicorum parisiensium ... Dobrego zdrowia rządzenie, przez wszystki miesięce roczne, jako się każdy człowiek w jadle y w piciu y puszczaniu krwie ma rzędzić (1532)

Prócz tłumaczeń wydał własną poezję. Ma to miejsce w Krakowie w 1532 roku a tytuł zbioru poezji brzmi: In miserrimam Joannis Mymeri germani fratris unici, in sylvis a praedonibus caedem, naenia funebris. Według Henryka Barycza twórczość poetycka Mymera "nie celuje wysokim polotem formy ni treścią", acz "uderza bezpośredniością i szczerością wyrazu". W wyżej wymienionym zbiorze znajduje się m.in. Elegia żałobna poświęcona zabitemu bratu Janowi. Badacze podkreślają jego wkład w propagowanie piśmiennictwa polskiego oraz upowszechnianie języka. Znał kilka języków: oprócz niemieckiego i polskiego, czeski, włoski, klasyczną łacinę i grekę. Co ciekawe, jego krewnym był Marek Szarffenberg, jeden z najbardziej znanych drukarzy i wydawców w ówczesnym Krakowie.

Literatura:

1. K. Estreicher, Bibliografia polska. Cz. 3, Stólecie XV-XVIII w układzie abecadłowym. T. 22, M-My, s. 659 – 661. Źródło: http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=23359&from=publication&tab=1.
2. Słownik biograficzny, t. XXII/2, zeszyt 93. Wrocław 1977, s. 357-358. Tam podano szczegółową bibliografię.
3. Collegium Columbinum [on-line]. [Dostęp: 15 czerwca 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://www.filg.uj.edu.pl/~wwalecki/collegium.php?seria=42&pozycja=52&wersja=pl

Grzegorz Kopeć