artysta grafik

Friedrich Iwan urodził się 8 sierpnia 1889 r. w Kamiennej Górze. Jego ojciec pracował w zakładach tekstylnych Methner und Frahne, gdzie przeszedł wszystkie szczeble kariery zawodowej (od kasjera do dyrektora).

W latach 1903-1908 Friedrich studiował w klasie malarstwa Carla E. Morgensterna we wrocławskiej Szkole Sztuk Pięknych (zaczął więc kształcenie plastyczne w wieku 14 lat!). Kontynuował naukę w latach 1910-1914 na Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie - Charlottenburgu; poznał tam techniki graficzne u Hansa Meyera, współpracował z drukarzem poczdamskim W. Braunem. Stworzył udoskonalaną cały czas własną metodę tworzenia kolorowych akwafort odbijanych z jednej płyty. Zmobilizowany w 1914 r., cztery  lata walczył na frontach I Wojny Światowej. Ranny wrócił do Berlina. W 1921 r., po ślubie, przeniósł się do Karpacza, gdzie mieszkał na Wilczej Porębie a w 1924 r. kupił dom w Jeleniej Górze, gdzie mieszkał do wysiedlenia w 1946 r.

Tworzył pejzaże, głównie z Karkonoszy. Jego barwne akwaforty znajdowały nabywców w całych Niemczech. Stanowiły również wzorce dla pocztówek, które często wydawane były w seriach (jak np. Kolorowe akwaforty z Karkonoszy - Farbige Radierungen aus dem Riesengebirge von Friedrich Iwan wyd. przez Maxa Leipelta w Cieplicach). Iwan był również twórcą licznych druków okolicznościowych i pamiątkowych.

Często podkreśla się, że Iwan był rasowym plenerystą. Jego szkice - rysunki i akwarele powstawały zawsze w terenie. Stanowiły wzorzec dla powstających w pracowni płyt akwafortowych i rzadszych obrazów. Był zapalonym narciarzem, zimowe miesiące spędzał na wędrówkach z plecakiem, w którym miał zawsze ekwipunek malarski. Znany był szczególnie z zimowych pejzaży. Pozostawił po sobie liczne grafiki, i słabsze artystycznie obrazy olejne i akwarele (z często powtarzanymi motywami).

Członek Stowarzyszenia Artystów św. Łukasza w Szklarskiej Porębie. W 1940 r. zorganizowano w Jeleniej Górze jubileuszową wystawę jego dzieł.

Ożenił się w Berlinie w 1920 r., miał jednego syna Klausa.

Mieszkał w latach 1924-1947 w Jeleniej Górze na ul. Żeromskiego 3 (Goethestrasse 3). Po wojnie znalazł się pierwotnie w Schlitz (Hesja), potem w Gunzenau (Hesja),  wreszcie od 1954 r. zamieszkał w Wangen (Allgäu, Bawaria).

Zmarł 8 stycznia 1967 r. w Wangen.

Prace w zbiorach między innymi:  Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, Riesengebirgs-Museum Marktoberdorf/Allgäu Niemcy, Haus Schlesien Königswinter

Wybrana literatura:

1. 1. Kułakowska Katarzyna, Ratajczak Elżbieta. Twórczość Friedricha Iwana (1889-1967). Jelenia Góra 2002. ISBN 83914131-3-6.
2. 2. Pichler Hans. Friedrich Iwan (1889-1967) und das Riesengebirge. Katalog zur Wanderausstellung. Marktoberdorf 1998.
3. 3. Trierenberg Heinrich. Friedrich Iwan - Ein Meister der Farbradierung im Riesengebirge. W: Blaue Berge grüne Täler Reiseland Riesengebirge. (red.) Barbara, Muschiol . Berlin 1995.

Ilustracje

Grafiki - Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze

1. Friedrich Iwan, Wiosenna panorama Karkonoszy z Jelenią Górą od strony Gór Kaczawskich [Blick über Hirschberg zum Riesengebirgskamm] akwaforta, akwatinta kol. właściciel: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze
2. Friedrich Iwan, Wielki Staw [Großer Teich], przed 1926, akwaforta, akwatinta właściciel: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze
3. Friedrich Iwan, Horni Mala Upa z kościołem i Śnieżką [Klein Aupa mit Kirche und Koppe], przed 1931, akwaforta, akwatinta kol właściciel: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze
4. Friedrich Iwan, Stary młyn pod Jizerką [Alte Isermühle bei Klein-Iser] akwaforta, akwatinta kol. właściciel: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze

Katarzyna Kułakowska