malarz, nauczyciel rysunku

Urodziła się w Szczecinie, ale od najmłodszych lat mieszkała w Jeleniej Górze. Pochodziła ze średniozamożnej rodziny, jej ojciec był lekarzem wojskowym (Stabsarzt). W pierwszych latach szkolnych wraz z rodzicami i braćmi mieszkała w wynajętym mieszkaniu przy ulicy Wolności 7 (Warmbrunnerstrasse) przy zbiegu ulic Piłsudskiego i Groszowej. W Jeleniej Górze ukończyła szkołę dla dziewcząt (Höhere Tochterschule) przy ul. Piłsudskiego (Obere Schützenstrasse). W ostatnim roku nauki Katrin Kosack mieszkała przy ul. Powstańców Wielkopolskich (Friedrichstrasse), w Cunnersdorfie ( od 1921 r. w granicach Jeleniej Góry).

Wykształcenie artystyczne zdobyła dzięki prywatnym lekcjom rysunku, malarstwa i grafiki. Ukończyła seminarium dla nauczycielek rysunku prowadzonym przez Lette - Verein w Berlinie, który został założony przez Wilhelma Adolfa Lettego w 1865 r. jako związek wspierania pracy zarobkowej kobiet pochodzących ze stanu średniego. Na przełomie wieków, w Berlinie, pobierała prywatne lekcje u Waltera Leistikowa (1865-1908) i Paula Vorganga (1860-1927). W latach 1909 – 1910 studia kontynuowała w Monachium: malarstwo u Melchiora Kerna oraz techniki graficzne u Waltera Zieglera (linoryt, litografię).

W czasie I wojny światowej była nauczycielką rysunku w Jeleniej Górze i w Werkenthin-Lyzeum w Cieplicach, jej uczniem był m.in. Günter Grundmann (1892-1976). Kryzys gospodarczy, przede wszystkim inflacja, ograniczyła możliwości finansowe niezamężnej artystki. Po wojnie oprócz działalności artystycznej i nauczycielskiej, zajmowała się konserwacją obrazów na zlecenie Riesengebirgsverien (Związku Karkonoskiego) oraz malarstwem na porcelanie.

Malowała nie tylko w Karkonoszach, odbywała liczne podróże w celach artystyczno-studyjnych. Jeszcze przed I wojną światową odwiedziła Petersburg, wyjeżdżała na wyspę Hegoland, do dolnej Nadrenii, a od 1930 r. corocznie, latem lub jesienią, na kilka tygodni do Prus Wschodnich, gdzie jej obrazy znajdowały wielu nabywców.
Od lat trzydziestych XX w. miała w Jeleniej Górze własne atelier mieszczące się w domu ogrodowym niegdyś należącym do Daniela v. Buchsa (1707 - 1779) bogatego kupca handlującego cienkimi lnianymi woalami. Według księgi adresowej z 1939 r. mieszkała wówczas przy Berndtenstrasse 12 (obecnie ul. Bolesława Chrobrego).

Należała do Stowarzyszenia Artystek w Lipsku. Brała udział w wystawach zbiorowych w Berlinie ( Wielka Wystawa Sztuki, 1912), we Wrocławiu ( Śląskie Wystawy Sztuki: 1899, 1909, 1937, 1941, 1942, 1943), a także w wystawach Stowarzyszenia Artystów św. Łukasza ze Szklarskiej Poręby organizowanych w kościele NMP w Jeleniej Górze (obecnie cerkiew prawosławna) w latach 20. - 30. XX w., chociaż nie była członkiem stowarzyszenia.

Znana była ze swoich wędrówek w Karkonosze z całym ekwipunkiem malarskim. Była jedną z pierwszych malarek plenerowych. Najczęściej malowała pejzaże i zabytki z Jeleniej Góry i Karkonoszy oraz kwiaty. Była artystką niezwykle uzdolnioną i wszechstronną.
Zmarła w 1945 w Jeleniej Górze.

Jej dorobek artystyczny prawdopodobnie został rozproszony lub zniszczony podczas II wojny św. W zbiorach Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze znajdują się dwa pejzaże karkonoskie, jedna akwarela i siedem rysunków:

• Stawy w Śnieżnych Kotłach, olej, płótno, nr inw. MJG AH 4173;
• Złoty widok (Goldene Aussicht), olej, sklejka, nr inw. MJG AH 6093;
• Wnętrze salonu, akwarela, nr inw. MJG AH 4091;
• rysunki przedstawiające nieistniejące już fragmenty podwórek z rynku jeleniogórskiego, tusz, ołówek, nr inw. MJG AH 4266, MJG AH 4307, MJG AH 4392, MJG AH 4395, MJG AH 4396, MJG AH 4492, MJG AH 4493.
• W zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu znajduje się jedna akwarela artystki Studnia renesansowa w Karpnikach, nr inw. MNWr VIII-1951.

Literatura:

1. Brade, Johanna. Kobiety z karkonoskich kręgów artystycznych (1900-1945) – marginesowy temat? (w): Wspaniały krajobraz. Artyści i kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX w. Jelenia Góra, Berlin 1999. ISBN 83907423-3-0, s. 206-208, 216.
2. Hirschberger Einwohmer=Buch 1939, Jelenia Góra 1939, s. 104.
3. Hőhne Klara, Katharina Kosack, Wanderer im Riesengebirge, R. 62 (1942), nr 6/7, s. 43-44.
4. Hőhne Klara. Um Hirschberg will es maien. Mit Zeichnungen von Katharina Kosack, Wanderer im Riesengebirge, R. 61 (1941), nr 5, s. 34.
5. Łaborewicz Ivo, Słownik ulic i innych nazw miejskich Jeleniej Góry, Jelenia Góra 2001
6. Łukaszewicz, Piotr, Kozak, Anna. Obrazy natury. Adolf Dressler i pejzażyści śląscy drugiej połowy XIX w. Katalog wystawy, Wrocław 1997. ISBN 83-86766-75-1, s. 112.
7. Stadnicka-Brzezicka, Ksenia. Artystki śląskie ok. 1880-1945, Toruń 2006. ISBN 83-7441-377-8. ISBN 978-83-7441-377-0, s. 314-315.
8. Wichmann, H., Georg Wichmann 1876-1944. Der Maler des Riesengebirges und sein Kreis, Würzburg 1996, s. 200.

Prace:

Prace - Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze

1. Katarina Kosack, „Fragment Jeleniej Góry. Baszta przy ulicy Grodzkiej”, rysunek ołówkiem, 1927 r., właściciel Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze MJG AH 4395
2. Katarina Kosack, „Fragment Jeleniej Góry. Basteja przy ulicy Jasnej”, rysunek ołówkiem, 1927 r., właściciel Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze MJG AH 4396
3. Katarina Kosack, „Fragment Jeleniej Góry. Wewnętrzne podwórko dawnej kamienicy Buchsa”, rysunek ołówkiem, 1927 r., właściciel Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze MJG AH 4395

Hőhne Klara, Katharina Kosack, Wanderer im Riesengebirge, R. 62 (1942), nr 6/7, s. 43.

Elżbieta Ratajczak